Διαβάζοντας κανείς τον αρχαίο ποιητικό λόγο ακόμη και αυτόν της τραγωδίας και κωμωδίας, γιατί όχι και τα ιστορικά γεγονότα, εύκολα διαπιστώνει πως οι ανθρώπινες επιθυμίες και τα πάθη είναι ίδια. Ακόμη και ο τρόπος πρακτικής έκφρασης των – τηρουμένων των αναλογιών – είναι ίδιος, με την διαφορά του επιπέδου των υλικών μέσων δηλ. της τεχνολογίας.
Φαίνεται λοιπόν πως η επιθυμία των ανθρώπων για πολλά και ποικίλα αγαθά είναι άπλειστη από φυσική τάση, καθώς και η... φιληδονία. Ταυτόχρονα επειδή η φύση του ανθρώπου είναι αγελαία έχει την τάση το άτομο να ηγεμονεύει στο πλήθος, και βεβαίως στη κοινωνία δια της πολιτικής εξουσίας. Αυτές οι φυσικές τάσεις είναι που φέρνουν τις συγκρούσεις (πολέμους, επαναστάσεις, και κάθε μορφή βίας) μέχρι της επιβολής της κυριαρχίας του ενός (Βασιλεία), των ολίγων (ολιγαρχία), των πολλών (Δημοκρατία).
Αυτά παρατηρώντας οι πρόγονοί μας στην ιστορία των λαών, αλλά διϋλίζοντας προτίστως την δική τους εμπειρία κατέληξαν στην ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ χωρίς προσθετικά (λαϊκή, κοινοβουλευτική, βασιλευομένη, νέα, σοσιαλιστική, εθνοικοσοσιαλιστική, κομμουνιστική, κ.ά.). Ύστερα από μακρόχρονη και βασανιστική διαδικασία έφτασαν στην ιδέα πως η μεγαλύτερη δυναμή των είναι, δια της ΕΝΩΣΕΩΣ των ΕΛΛΗΝΩΝ υιοθετώντας την αρχή της ισότητας των υποχρεώσεων και των δικαιωμάτων, στη συμμετοχή, τον λόγο, την ψήφο την ανάδειξη των αξιωμάτων και την δίκη αυτών.
Κατέγραψαν λοιπόν πως πολιτική είναι η των ελευθέρων και ίσων αρχή (1) , που στοχεύει στην σύλληψη και την πρακτική έκφραση των κοινωνικών αναγκών. Έτσι όρισαν πως στη Δημοκρατία υπέρτατη αρχή είναι ο Νόμος και αυτόν πάντες πρέπει να φοβούνται ως τύρρανον (2) αλλά και πως η δημοκρατία δια της οικονομικής πολιτικής (φόροι, τιμές, χορηγίες, πιστώσεις, δασμοί κ.α.) να εξισοροπεί τις αντιθέσεις ώστε να αποτρέπει την συσώρευση υπερβολικής πενίας ή πλούτου στους πολίτες (3).
Έκριναν με περίσκεψη πως είναι εξίσου απάνθρωπον και ανάξιον να φέρονται δουλικά ή δεσποτικά (4). Είδαν στην πράξη πως οι αποφάσεις των είναι κατά κανόνα χρηστότερες και λογικότερες όταν προκύπτουν από τους πολλούς και ας μην είναι διακεκριμένοι (5) , παράλληλα όμως έδειναν την δυνατότητα στους ειδικούς να φανερώνουν τα ταλέντα τους ή την εξειδικευμένη γνώση προς όφελος της πολιτείας (6). Εκεί ή δια χειροτονίας ή δια ψήφου εκλογή ήταν επιβεβλημένη όσο και η ανάγκη της δια κληρώσεως γενική συμμετοχή στα δικαστήρια (7).
Στο επιχείρημα πως η κλήρωση πολλών αξιωμάτων απαξιώνει την ικανότητα, έχει προ πολλού καταριφθεί από τους προγόνους μας, διότι ήξεραν πως οι ιδιοφυϊες και οι ηλίθιοι ανοίκουν στο 1% , τουτέστιν ελάχιστα μπορούν να επηρεάζουν την πολιτική. Γνώριζαν πως τα άριστα βρίσκονται στο μέσον και στις παρυφές του (8).
Προβληματίστικαν σοβαρά για την θητεία των αξιωμάτων . Είχαν διαπιστώσει πως ο μεγάλος χρόνος ασκησης ενός αξιώματος , δημιουργεί κατεστημένα και ηγεμονικά χαρακτηριστικά.
Ο φιλόσοφος Σωκράτης χλεύαζε και προειδοποιούσε πως το πιο ατίθασο άλογο είναι το «καλάμι»!.. ¨Ετσι αποφάσισαν πως όλοι οι βουλευτές θα αναδεικνύονται με κλήρωση όπως και οι περισσότεροι δικαστές (9). Και για να κατακυρώσουν τον δημοκρατικό χαρακτήρα του πολιτεύματός των ψήφισαν πως δεν παίρνει κανείς δύο φορές κληρωτό αξίωμα στην ίδια αρχήαν δεν περάσουν απ’ αυτό όλοι οι πολίτες (10).
Μάλιστα οι Σπαρτιάτες δια νόμου δεν επέτρεπαν να εκλεγεί έφορος για δεύτερη χρονιά και δεύτερη φορά !, παρ’ όλο που τούτο το αξίωμα ήταν το ανώτερο της εκτελεστικής εξουσίας όπως σήμερα του πρωθυπουργού και των υπουργών. Είχαν στο μυαλό τους πως η επιδίωξη των αρχών πολλές φορές δεν είναι ούτε σοφό, ούτε σεμνό, ούτε δημοκρατικό (11).
Αυτοί λοιπόν που έφτιαξαν την δημοκρατία και μέσω αυτής εστίαζαν τον ανθρώπινο πολιτισμό στους ουρανούς, ήθελαν «το εν μέρει άρχειν και άρχεσθαι» και πρότειναν δια στόματος Σόλωνα πως : - για να μπορείς και να θέλεις να κυβερνάς, πρώτα πρέπει να μπορείς και να θέλεις να κυβερνιέσε (12).
Επίσης πήραν νομοθετικά μέτρα ώστε να υποχρεώνουν τους έντιμους πολίτες να μετέχουν στις αρχές, κατοχυρώνοντας την αξιοκρατία, και μέτρα που απέτρεπαν τους πονηρούς, τους ανέντιμους και τους κλέφτες να παίρνουν την Εξουσία (13). Τούτο αποδεικνύει πως για να πάρουν αξίωμα, είχαν πιθανότητες πιο πολλές οι ενάρετοι φτωχοί, παρά οι ανέντιμοι πλούσιοι (14). Αντίθετα, σήμερα, οι ίδιες «άγιες» οικογένειες σε κάθε γωνιά της Ελλάδας έχει τα αξιώματα σχεδόν κληρονομικά, και ο λαός κάθε τόσο επιλέγει ανάμεσα στις εταιρίες (κόμματα) και των γόνων κατα κανόνα των πλουσίων οικογενειών.
Βέβαια την λίστα των υποψηφίων την φτιάχνει ο «σοφός» αρχηγός ή το «πεφωτισμένο» διευθυντήριο με κριτήρια την οικογενειακή προέλευση, την οικονομική επιφάνεια, τις κοσμοπολίτικες σχέσεις με διάφορα κέντρα εξουσίας και την κομματική αφοσίωση στην νομή της εξουσίας. «Αλοίμονο, η δάφνις κατεμαράνθη» ! θα έγραφε ο Δ. Σολωμός. Τούτο κάνει ένα μέρος του λαού να συμπεριφέρεται ως γυμνοσάλιαγκα «έρποντας και γλύφοντας» τους εξουσιαστές για μιά θέση εργασίας ή την όποια προσωπική εξυπηρέτηση, ή μια θέση στον ήλιο!! .
Κάποιους άλλους τους σπρώχνει στον χρηματισμό και την διαφθορά, και το χειρότερο, ένα % που δυστυχώς μεγαλώνει, την αποχή, την αδιαφορία , την φυγή και την απογοήτευση, ο νέος Αριστοφάνης θα έγραφε: - Άχθομαι και φέρω βαρέως τα της πόλεως σαπέντα (15) και ο Ισοκράτης θα συμπλήρωνε σκωπτικά ! – Το ήθος όλων των πολιτών έχει την τάση να μοιάσει με αυτό των Κυβερνόντων (16) .
Βέβαια οι πολίτες που απέχουν άηδιασμένοι από την πολιτική, έχουν ελαφρυντικά, αλλά την πράξη τους δεν θα την δικαιολογούσε ο γέρο Σόλων κουνόντας απειλητικά το ραβδί του: - Αυτός, που δεν ψηφίζει και δεν μιλάει για τις διαφορές είναι άτιμος (17), ο δε Αρισστοτέλης θα μας ξανάλεγε για να το εμπεδώσουμε καλά πως: - Αυτόν που δεν μετέχει στα κοινά ενώ δύναται, τον θεωρούμε άχρηστον (18). Αλλά και αυτοί που ψηφίζουν , εκχωρόντας την θέλησή των δηλ. τις σκέψεις και τις επιθυμίες των στους βουλευτές, δημάρχους, προέδρους κ.ά., χωρίς οι ίδιοι να μετέχουν στους μηχανισμούς ελέγχου, είναι σαν να επικυρώνουν και να νομιμοποιούν την αυθαιρεσία και την διαφθορά των πολιτικών αρχών (19).
Η αντιπροσωπευτική λοιπόν δημοκρατία με τα όποια «ενισχυμένα αναλογικά» συστήματα εκλογών, μοιάζει καρικατούρα δημοκρατίας και απάτη για τους πολίτες. Και άν κάποιος εκ των αντιπροσώπων τολμήσει να εκφραστεί ελευθέρως και αντίθετα με την κεντρική εξουσία που ανήκει , καρατομείται ταχέως. Τούτο ισχύει σε μεγάλο βαθμό σε όλη την κλίμακα, που κάνει πρωτίστως αυτούς που μετέχουν της εξουσίας να συμπεριφέρονται ως κόλακες προς τους ανώτερους και ως τύραννοι προς τους κατώτερους.
Τελικός αποδέκτης της αλαζονίας και της αυθαιρεσίας του κράτους, ο ταλαίπωρος και ανίσχυρος πολίτης που διώκεται απ’ όλες τις υπηρεσίες, λες και είναι το κακομαθημένο και άτακτο παιδί. Στην προσπάθειά του να επιβιώσει – και εδώ βρίσκεται το ελαφρυντικό – ελίσσεται πονηρά κλέβοντας κάτω από το τραπέζι τρήματα της εξουσίας, διογκώνοντας την παραοικονομία, την γραφειοκρατία, την αναξιοκρατία και την γενικότερη υλική, ηθική και πνευματική διαφθορά (20).
Εδώ βρίσκεται κυρίως η ευθύνη των έντιμων και μορφωμένων ελλήνων, να δώσουν γνώση αλλά και κουράγιο στον περίπαθο λαό, ώστε να δώσει λύση στο πολιτικό πρόβλημα, διότι είναι ο δυνατότερος και ο αρμοδιότερος παντός άλλου και μόνον εκ του αριθμού του. «Όταν τα φώτα της γνώσης λάμψουν όλες οι δουλείες θα εκλείψουν» διακήρυσσε ο Αδ. Κοραής.
Καί είχε δίκιο. Αν ο λαός μάθει πια είναι η πραγματική ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ τότε ο ίδιος δηλ. ο ΔΗΜΟΣ θα ΚΡΑΤΕΙ. Τότε δεν θα αφήνει τους χειρότερους να άρχουν, και να προστατεύουν δήθεν τους φρόνιμους (21). Τότε ή χώρα δεν θα χρειάζεται προστάτες γιατί θα έχει ΟΠΛΙΤΕΣ τους αναγραμματιζόμενους πολίτες (22), και θα την σώζουν ή γεναιότητα, η σύνεση και πατριωτισμός των τέκνων της, και όχι τα προσκυνήματα και τα λιβανιστήρια στους δήθεν σωτήρες και φίλους μας (23).
2010, Γιώργος Βασιλόπουλος
Π Α Ρ Α Π Ο Μ Π Ε Σ
-----
Ρ Η Σ Ε Ι Σ Δ Η Μ Ο Κ Ρ Α Τ Ι Α Σ
Επιμέλεια Γ. Βασιλόπουλος
(1)Πολιτική ελευθέρων και ίσων αρχή (Αριστοτέλης. Π. ).
(2)Κρατίστην είναι δημοκρατίαν εν η πάντες ως τύρανον φοβούνται τον νόμον (Βίας ο Πριηνεύς).
(3)Κρατίστην είναι Δημοκρατίαν την μήτε πλουσίους άγαν μήτε πένητας έχουσαν πολίτες – ούτε υπερβολικά πλούσιους, ούτε φτωχούς ( Θαλής ο Μιλήσιος).
(4)Κρίνομεν ανάξιον να είμεθα δεσπόται και δούλοι αλλήλων (Πλάτων, Μενέξενος).
(5)Τους γαρ πολλούς ως έκαστος εστιν ου σπουδαίος ανήρ, όμως ενδέχεται συνελθόντες είναι βελτίους εκείνων ουκ ως έκαστον, αλλ’ ώς σύμπαντας ώστε μειζόνων το πλήθος – Μπορεί κάποιοι να μην είναι διακεκριμένοι, αλλά όταν βρεθούν όλοι μαζί, θ’ αποφασίσουν καλλύτερα από τους μεμονομένους ικανούς (Αριστοτέλης.Π. ).
(6)Περί ων οίονται εν τέχνη είναι – Για ειδικά ζητήματα εκλέγονται οι γνωρίζοντες την τέχνη (Πλάτων, Γοργίας).
(7)Έοικε δε Σόλων .... τα δικαστήρια ποιήσας εκ πάντων κύριον ποιήσαντα τα δικαστήριον πάντων κληρωτών ον – κληρωτοί οι δικαστές εξ όλων των πολιτών (Αρ.1274/5).
(8)Πολλά μέσοισιν άριστα εν πόλει (Φωκυλίδης ο Μηλήσιος, ποιητής εποχής Σόλωνα).
(9)Λέγω δ’ οίον δοκεί δημοκρατικόν μεν είναι το κληρωτάς είναι τας αρχάς, το δ’ αιρετάς ολιγαρχικόν, και δημοκρατικόν μεν το ρη από τιμήματος. Ολιγαρχικόν δε το από τιμήματος - λέγω πως το σύστημα της κληρώσεως των αξιωμάτων είναι δημοκρατικό ενώ το σύστημα της εκλογής είναι το ολιγαρχικό, επίσης το δημοκρατικό εκλέγει τους άρχοντες ανεξαρτήτως εισοδήματος, ενώ το ολιγαρχικό με βάση το εισόδημα (Αρ.,Π.1294/10)
(10)Δις το αυτό μη αρχειν προς τους πάντες εξελθείν – δεν παίρνει το αξίωμα κανείς στην ίδια αρχή αν δεν περάσουν από αυτό όλοι οι πολίτες (Αριστ. Αθηναίων Πολ.4.3).
(11)Αρχάς μητ’ άγαν διώκεις μηδέ πολλάκις, ου σεμνόν, ου δημοκρατικόν η φιλαρχία – μην επιδιώκεις υπερβολικά ούτε πολλές φορές τα αξιώματα γιατί η φιλαρχία δεν είναι ούτε σεμνή ούτε δημοκρατική (Πλούταρχος, Π.Π.).
(12)Αρχεσθαι μαθών, άρχειν επιστήσει – Αν μάθεις πρώτα να κυβερνάσαι, θα μάθεις και να κυβερνάς (Σόλων).
(13)Κρατίστην είναι δημοκρατίαν όπου τοις πονηροίς ουκ έξεστιν άρχειν και τοις αγαθοίς μη έξεστιν μη άρχειν – Ισχυροτάτη είναι η Δημοκρατία που δεν επιτρέπει στους πονηρούς να κυβερνούν και στους καλούς δεν επιτρέπει να μην κυβερνούν (Πιττακός ο Μυτιληναίος).
(14)Νικά δ’ ο μείων τον μέγαν, δίκας έχων – Νικά δε ο μικρός τον μεγάλον, όταν έχει το δίκαιον με το μέρος του (Πλάτων. Γοργίας).
(15)Αχθομαι και φέρω βαρέως τα της πόλεως σαπέντα – μεταφέρω με θλίψη γογγύζοντας την σαπίλα της πόλης (Αριστοφάνης, Εκκλησιάζουσες).
(16)Τα της πόλεως όλης ήθος ομοιούται τοις άρχουσιν – το ήθος όλων των πολιτών έχει την τάση να μοιάσει με αυτό των κυβερνόντων (Ισοκράτης προς Νικοκλέα)
(17)Ο μηδετέρας μερίδος γενόμενος άτιμος εστί –Αυτός που δεν ομιλεί η δεν ψηφίζει για τις διαφορές είναι άτιμος (Σόλων).
(18)Των τε μηδέν των δε μετέχοντα ουκ απράγμονα αλλ’ αχρείον νομίζομεν –Αυτόν που δεν μετέχει στα κοινά ενώ δύναται, τον θεωρούμε άχρηστον (Αριστοτέλης, Π.).
(19) Ανήρ γαρ εν πόλει δημοκρατουμένη νόμω και ψήφο βασιλεύει όταν δι ετέρω ταύτα παραδώ, καταλέλυκε την (αυτός) αυτού δυναστείαν – Ο άνδρας σε μια πόλη δημοκρατική βασιλεύει με τον νόμο και την ψήφο του, όταν όμως αυτά τα δικαιώματα τα εκχωρίσει σε άλλους, τότε ο ίδιος παραδίδει σε άλλον την δική του εξουσίαν (Αισχίνης κατά Κτησιφώντος).
(20) Νοσείν τίθησι των αμεινόντων τας φρένας παράδειγμα έχοντας των κακών την εξουσίαν – από την διαφθαρμένη εξοουσία μολύνονται και οι έντιμοι πολίτες και τους έχουν για παράδειγμα (Ευριπίδης).
(21) Μη τους χείρονας των βελτιώνων άρχειν και τους δυνητέρους τοις φρονιμοτέροις προστάττειν – μη αφήνετε τους χειρότερους να άρχουν και να προστατεύουν δήθεν τους φρόνιμους (Ισοκράτης προς Νικοκλέα).
(22) Άνδρας γαρ πόλις και ου τείχη ουδέ νήες ανδρών καιναί – τους άνδρες τους φτιάχνει η πόλις και αυτοί την σώζουν και όχι τα τείχη και τα πλοία (Θουκυδίδης).
(23) Εις των τέκνων σας τας λόγχας, τας ασπίδας και κοπίδας, εις αυτάς να στηρίζετε και μόνον τας ελπίδας (Βύρων).
http://kontiloforos.blogspot.com/2011/03/blog-post_3922.html#more
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου