Στην εισηγητική έκθεση που ακολουθεί παρουσιάζουμε το θεσμικό έλλειμμα της κοινωνικής οικονομίας στην χώρα μας και την συνεχιζόμενη γραφειοκρατική σπατάλη στην διαχείριση των πόρων του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου.
Τον πολυκατακερματισμό των αρμοδιοτήτων το έλλειμμα οριζόντιου συντονισμού και σχεδιασμού της κυβέρνησης στο ζήτημα της κοινωνικής οικονομίας και το έλλειμμα ουσιαστικής θεσμικής διαβούλευσης με τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών που συνεχίζει να υφίσταται.
Η «Κοινωνική Οικονομία» θα μπορούσε να χαρακτηριστεί το κρυφό έλλειμμα της Χώρας εάν λάβουμε υπόψη την μεγάλη διαφορά από το μέσο όρο από την Ε.Ε. η οποία βρίσκεται στο επίπεδο του 10% περίπου ενώ η Ελλάδα μόλις στο 2-3%.
Το γεγονός αυτό, συσσωρεύει χρόνιες αδυναμίες στην Ελληνική οικονομία ενώ μπορεί να θεωρηθεί μια από τις γενεσιουργούς αιτίες της γενικότερης κρίσης καθώς η οικονομία μας στερείται εναλλακτικά μέσα, πέρα από το κράτος και την αγορά για να δημιουργήσει προστιθέμενη αξία και κοινωνικό κεφάλαιο για την ανάπτυξη.
Παράλληλα, πρέπει να επισημάνουμε ότι ενώ ο δείκτης ανάπτυξης των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών¨ αναγνωρίζεται στην Ευρώπη πως έχει άμεση σχέση με την ανάπτυξη «κοινωνικής οικονομίας» και αυτός ο δείκτης με τη σειρά του έχει σχέση με την αντιμετώπιση της κρίσης και της διαφθοράς, στην χώρα μας φαίνεται ότι αυτή η αναγνώριση απουσιάζει, και η υπόθεση αντιμετωπίζεται ως δευτερεύων θέμα.
Έτσι δεν υπάρχει ουσιαστικά μέριμνα συντονισμού για την αξιοποίηση του κοινωνικού κεφαλαίου των οργανώσεων Κ.τ.Π. μολονότι ο Πρωθυπουργός συχνά αναφέρεται στη σημασία και στον ρόλο των οργανώσεων της κοινωνίας πολιτών.
Αυτές οι παραδοχές που ανήκουν εκτός των άλλων και στις πάγιες αρχές της Ευρωπαϊκής Σοσιαλδημοκρατίας, φαίνεται ότι από πολλούς στο κόμμα και την κυβέρνηση δεν λαμβάνονται υπόψη υπό την ασφυκτική πίεση της κρατικής γραφειοκρατίας και των συντεχνιακών συμφερόντων.
Είναι προφανές ότι μέσα στην δίνη της οικονομικής κρίσης και υπό την πίεση της επείγουσας διαχείρισης του δημοσίου χρέους το ζήτημα αυτό δεν μπορούσε να τεθεί στη κορυφή της πολιτικής ατζέντας, στην παρούσα στιγμή θα μπορούσε όμως να απασχολεί στην βάση της κοινωνικής και οικονομικής πολιτικής με ένα οριζόντιο συντονισμό των αρμοδίων Υπουργείων που έχουν την ευθύνη και τους πόρους για αυτό τον τομέα.
Σε κάθε περίπτωση όμως η κινητοποίηση για την ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας είναι μια επείγουσα ανάγκη για τον περιορισμό και την απορρόφηση κοινωνικών κραδασμών, της αντιμετώπισης του οικονομικού αποκλεισμού και της ανεργίας, και γενικότερα για την ανάκαμψη της οικονομίας.
Από την ερευνά μας που κάναμε (ως μη κυβερνητικός οργανισμός) διαπιστώνουμε όπως διαπιστώνουν και όλοι οι φορείς που συναλλάσσονται με το δημόσιο ότι ελάχιστα πράγματα έχουν αλλάξει στο τομέα αυτό σε σχέση με τις προηγούμενες κυβερνήσεις εάν εξαιρέσουμε την κατάργηση των stage προς το δημόσιο που γίνονταν και με πόρους του Ε.Κ.Τ .
Ένα μεγάλο μέρος των διαθέσιμων πόρων από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο αντί να καταλήγει στους κοινωνικά αδύναμους και χρόνια άνεργους καταλήγει στους βολεμένους και ως συμπληρωματικό εισόδημα σε δημοσίους υπαλλήλους. Διάφοροι εκπαιδευτές, μελετητές ελεγκτές, πιστοποίητες, είναι οι επωφελούμενοι της γνωστής «βιομηχανίας σεμιναρίων» και άχρηστων μελετών. Το λειτουργικό κόστος της όλης διαχείρισης και διαδικασίας τεράστιο. Σε ορισμένες περιπτώσεις ξεπερνάει το 25%.Σε άλλες περιπτώσεις οι πόροι του κοινωνικού ταμείου χρησιμοποιούνται για να καλύψουν την επέκταση του δημοσίου τομέα και δεν είναι μόνον η περίπτωση των stage που αποκαλύφθηκε από την σημερινή Κυβέρνηση.
Το Υπουργείο παιδείας που μετονομάστηκε και σε δια βίου Μάθησης διαχειρίζεται ένα σημαντικό κομμάτι του ΕΚΤ, ωστόσο δεν προβλέπει τίποτε ουσιαστικά από τους πόρους για την εξωσχολική δια βίου Μάθηση που θα μπορούσε να αναπτύξει σε συνεργασία με τους κοινωνικούς φορείς τις επιχειρήσεις και τις οργανώσεις της ΚτΠ.
Και τότε γεννάται το ερώτημα για ποια δια βίου Μάθηση μιλάμε; Εάν δεν υπάρχουν προγράμματα έξω από το σχολείο και την δημοσιοϋπαλληλική διαχείριση, προγράμματα για την διαρκή διάχυση γνώσης προς την κοινωνία.
Απάντηση στο ερώτημα δεν υπάρχει. Αντιθέτως, προβλέπονται σοβαρά ποσά για μελέτες πιστοποίησης επαγγελμάτων που στην ουσία βάζουν μεγαλύτερα γραφειοκρατικά εμπόδια στους ελευθέρους επαγγελματίες (π.χ. Πως πιστοποιείται ένας ανθοπώλης).
Αντί για παράδειγμα να αναζητηθούν διαδικασίες δια βίου μάθησης στα πράσινα επαγγέλματα και στην πράσινη επιχειρηματικότητα με την αξιοποίηση των περιβαλλοντικών οργανώσεων, με τις καταχρηστικές πιστοποιήσεις εμποδίζονται γραφειοκρατικά ορισμένα παραδοσιακά επαγγέλματα που η δια βίου μάθηση τουλάχιστον λειτουργεί παραδοσιακά. Ενώ δεν ενισχύεται πουθενά η εξωσχολική δια βίου μάθηση σε νέους τομείς που η ίδια η εξέλιξη της οικονομίας αναδεικνύει
Στο ζήτημα της δια βίου μάθησης εάν θέλουμε να υπάρξουν θετικά αποτελέσματα από την αξιοποίηση των πόρων του ΕΚΤ, θα πρέπει να αναζητηθούν περισσότερο από κάθε άλλη φορά πολιτικές καινοτομίες σύνδεσης των κοινωνικών δικτύων με την τοπική αυτοδιοίκηση και με προγράμματα δια βίου μάθησης μέσα από συμπράξεις με επιχειρήσεις και ΜΚΟ.
Γιατί τα κοινωνικά δίκτυα είναι εκείνα που δημιουργούν κοινωνικό κεφάλαιο και μειώνουν το κόστος της γραφειοκρατίας και των αλλαγών.
Σχετική πρόταση μας αναφέρεται παρακάτω που έχει κατατεθεί για το πρόγραμμα «Καλλικράτης».
Στο Υπουργείο Εργασίας το οποίο διαχειρίζεται το μεγαλύτερο μέρος του ΕΚΤ για την ενίσχυση της απασχόλησης και κυρίως των μειονεκτικών ομάδων τίποτε δεν έχει ξεκινήσει ακόμη, 3 χρόνια μετά την έναρξη του προγράμματος και καμία διαβούλευση δεν έχει γίνει με τις οργανώσεις της ΚτΠ.
Από την άλλη πλευρά στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής που διαχειρίζεται πόρους του ΕΣΠΑ για την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση, μολονότι στα ΄θέματα διοίκησης προστασίας του περιβάλλοντος κάνει τομές σε σχέση με τις ΚτΠ εκδηλώνει μια αντίληψη ακτιβισμού που απέχει από μια πολιτική στρατηγική που χρειάζεται για την ενεργοποίηση όλου του κοινωνικού κεφαλαίου για την πράσινη ανάπτυξη.
Το Υπουργείο πάει να γίνει ακτιβιστής, να μιμηθεί τις εκστρατείες του Σκάϊ οργανώνοντας το ίδιο ομάδες ακτιβιστών. Αυτό όμως δεν είναι η δουλειά του Υπουργείου να γίνει ακτιβιστής , αλλά να οργανώσει θεσμικά την χώρα και να διαμορφώσει ένα επιχειρησιακό σχέδιο δράσης για τους Δήμους και τις ΜΚΟ τους εθελοντές και ακτιβιστές ενισχύοντας στην πράξη με δυνατότητες διοικητική μεταρρύθμιση στο πλαίσιο ¨Καλλικράτης¨.
Η«Κοινωνική Οικονομία» θα μπορούσε να χαρακτηριστεί το κρυφό έλλειμμα της Χώρας εάν λάβουμε υπόψη την μεγάλη διαφορά από το μέσο όρο από την Ε.Ε. η οποία βρίσκεται στο επίπεδο του 10% περίπου ενώ η Ελλάδα μόλις στο 2-3%.
Όπως γνωρίζουμε σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες και στην ίδια την Ε,Ε. ο τομέας αυτός αποτελεί μέρος της γενικότερης πολιτικής ατζέντας. Στην Ελλάδα παρόλο που διαχειριζόμαστε σημαντικούς πόρους της Ε.Ε. για αυτό τον σκοπό, το θέμα φαίνεται σαν να μην τίθεται στο επίπεδο που του αναλογεί.Αξίζει να σημειώσουμε ότι η Ελλάδα με πληθυσμό μόλις στο 2% της Ευρωπαϊκής Ένωσης λαμβάνουμε το 6% περίπου των πόρων του Ευρωπαϊκού κοινωνικού Ταμείου έχοντας να παρουσιάσουμε αποτελέσματα κατώτερα των περιστάσεων.
Φωτό:Βικιπαίδεια
Μολονότι, τυπικά υπάρχουν συνεργασίες με ορισμένες ΜΚΟ και έχουν κατατεθεί σχετικές προτάσεις για το σχέδιο ¨Καλλικράτης¨ γνωρίζουμε ότι η πρακτική του Υπουργείου δεν έχει ακόμη σχηματίσει ένα σχέδιο πολιτικής αποκέντρωσης για να διατεθούν πόροι μέσα από την οριζόντια συνεργασία των Δήμων και των Οργανώσεων της Κοινωνίας Πολιτών για το περιβάλλον, ώστε να αξιοποιηθεί ουσιαστικά στην βάση αυτή το κοινωνικό κεφάλαιο του εθελοντισμού.
Το συμπέρασμα που μπορεί να αποκομίσει όποιος διαβάζει τα επιχειρησιακά προγράμματα είναι ότι υπάρχουν συχνές αναφορές για την κοινωνική οικονομία πράσινη ανάπτυξη και το «περιβάλλον» χωρίς τις ανάλογες προϋποθέσεις. Ενώ οι πόροι περνούν ξανά μέσα από τον λαβύρινθο της γραφειοκρατίας, χωρίς να φτάνουν αποκεντρωμένα στην περιφέρεια και τους κοινωνικούς φορείς.
Μια ανάλογη αντίληψη επικρατεί και στους αρμόδιους κομματικούς τομείς μέχρι αυτή την στιγμή όπου δεν γίνεται τίποτε άλλο παρά να μεταφέρονται λογικές πολικές των ελίτ των περιβαλλοντικών οργανώσεων τύπου WWF. Είναι λογικό αυτές οι οργανώσεις να κάνουν καλά την δουλειά τους με τον ακτιβισμό τους στο πεδίο τους. Αυτό όμως δεν είναι συνταγή για το κόμμα και την κυβέρνηση να λειτουργήσουν σαν μια ΜΚΟ και αποσπασματικά, αλλά οφείλει κυβέρνηση να διαμορφώσει θεσμούς συνεργασίας με χιλιάδες οργανώσεις σε όλη την χώρα.
Τέλος, σε ότι αφορά την ενημέρωση και την «επιμόρφωση» αυτό που μπορεί να παρατηρήσει κανείς είναι ότι γίνονται διάφορες συζητήσεις για το «φαίνεσθαι» της επικοινωνίας και τίποτε για την ουσία της χρηστικής πληροφόρησης ώστε να συμμετέχουν οι πολίτες στο δημοκρατικό προγραμματισμό και τις μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται όπως, στην προκείμενη περίπτωση με την διαχείριση των πόρων του ΕΚΤ.
Για παράδειγμα ελάχιστα κομματικά στελέχη γνωρίζουν για τα χρηματοδοτικά προγράμματα και εργαλεία της κοινωνικής οικονομίας και πράσινης ανάπτυξης. Και αυτό ασφαλώς είναι αναγκαία προϋπόθεση αυτή την περίοδο εάν θέλουν τα στελέχη να παρακολουθήσουν τις εξελίξεις και να υπηρετήσουν τις ανάγκες της κοινωνία.
Είναι γεγονός ότι η διοικητική μεταρρύθμιση αντιμετωπίζει στην ρίζα της παρακμιακή λειτουργία της κρατικής γραφειοκρατίας απελευθερώνοντας υλικούς και ανθρώπινους πόρους. Για αυτό θεωρούμε θεμελιώδες το ζήτημα της κοινωνικής οικονομίας να περάσει μέσα από το σχέδιο «Καλλικράτης»
Οι προτάσεις για την ΚΕΔΚΕ και το ζήτημα των κοινωνικών δικτύων
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΠΡΑΣΙΝΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ»
Με την διοικητική μεταρρύθμιση «Καλλικράτης» μπορεί η κρίση να μετατραπεί σε πραγματική ευκαιρία για την περιφερειακή ανάπτυξη εάν υπάρξει σχέδιο και οριζόντιος συντονισμός ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ»
Το κλειδί σε αυτή την υπόθεση δεν είναι μόνο η μείωση της γραφειοκρατίας και το πολιτικό προσωπικό που θα αποδεσμεύσει πόρους αλλά κυρίως γιατί μπορούν να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις ώστε να μεταφερθούν πόροι για την ανάπτυξη της κοινωνικής και πράσινης οικονομίας εγγύτερα στον πολίτη, μέσω μιας αξιόπιστης αυτοδιοίκησης.
Μια αυτοδιοίκηση που να μπορεί να προσφέρει στον πολίτη τις πληροφορίες για αυτό που αναλογεί στην περιοχή του και να του παρέχει την δυνατότητα να συμμετέχει στην αναπτυξιακή διαδικασία μέσα από μια διοίκηση που μπορεί να ελέγχει από την μια μέρα και από την άλλη να διαθέτει την διαχειριστική επάρκεια ώστε να είναι σε θέση να υλοποιεί αναπτυξιακά έργα.
Γιατί αυτό ήταν το πρόβλημα μέχρι τώρα στην διοίκηση. Είχαμε από την μια μερια την διαχείριση πόρων ειδικά για την κοινωνική οικονομία από μια δαιδαλώδη γραφειοκρατία και από την άλλη πολλούς μικρούς Δήμους χωρίς διαχειριστική επάρκεια έτσι κάθε αναπτυξιακή διαδικασία ήταν απόμακρη από τον πολίτη.
Με αυτή την έννοια ο «Καλλικράτης» τώρα μπορεί να καλύψει το θεσμικό έλλειμμα με την οριζόντια συνεργασία των κοινωνικών δικτύων με τους φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με στόχο την ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας, που όπως υποστηρίζουμε παρακάτω είναι προϋπόθεση και για την πράσινη ανάπτυξη.
Η οριζόντια συνεργασία των κοινωνικών δικτύων με τους φορείς της Τ.Α. και στη συγκεκριμένη περίπτωση με τους κοινωνικά δίκτυα και οργανώσεις περιβάλλοντος, είναι το κλειδί για να πάει μπροστά τόσο η υπόθεση της οικοπροστασίας , όσο και η πράσινη επιχειρηματικότητα που είναι η κινητήρια δύναμη για να έχουμε ένα βιώσιμο αστικό περιβάλλον.
Αυτές οι δύο έννοιες πάνε μαζί και θα πρέπει να τις βλέπουμε παράλληλα. Δεν μπορούμε να έχουμε την επιθυμητή προστασία του περιβάλλοντος, όπως για παράδειγμα, την μείωση της αστικής ατμοσφαιρικής ρύπανσης εάν δεν κινητοποιήσουμε οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους μέσω της εξοικονόμησης ενέργειας και της πράσινης ανάπτυξης. (το λεγόμενο κοινωνικό κεφάλαιο)
Και δεν μπορούμε να κινητοποιήσουμε πόρους και πολιτικές σε ικανό βαθμό εάν δεν κινητοποιηθούν τοπικές κοινωνίες και τοπική αυτοδιοίκηση για να «καλλιεργήσουν» το έδαφος τόσο της ζήτησης όσο και της επιχειρηματικότητας προς αυτή την κατεύθυνση.
Οι πολιτικές για το αστικό περιβάλλον και την πράσινη ανάπτυξη δεν γίνονται σε αυτόματο πιλότο. Χρειάζονται τα κοινωνικά δίκτυα και η προώθηση της συμμετοχικής δημοκρατίας στη βάση να γίνει πράξη η πράσινη ανάπτυξη με δημιουργικές πρωτοβουλίες.
Σύμφωνα με το σχέδιο «Καλλικράτης» προβλέπονται ..γραφεία περιβάλλοντος και εθελοντισμού ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ και ΤΟΠΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ σε κάθε Δήμο με οριζόντια τεχνική υποστήριξη και χρηματοδότηση από το Ε.Π. ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ.
Η εφαρμογή πολιτικών και την υλοποίηση προγραμμάτων που θα συμβάλλουν στην ενεργειακή αυτονομία των ΟΤΑ (φωτοβολείται συστήματα, ΑΠΕ, ESCO, ΚΕΝΑΚ, κτλ.).
Προβλέπεται η δημιουργία ενός ειδικού προγράμματος «Οργανισμοί Κοινής Ωφέλειας και Τοπική Αυτοδιοίκηση» που θα διασφαλίζει την αισθητική στις πόλεις και την ασφάλεια των πολιτών και της δημόσιας υγείας.
Η δημιουργία του ΠΡΑΣΙΝΟΥ ΤΑΜΕΙΟΥ μέσω του οποίου θα καλυφθούν οι ανάγκες για περιβαλλοντικές παρεμβάσεις της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στο δομημένο και φυσικό περιβάλλον και άλλες ρυθμίσεις για τις πράσινες προμήθειες κτλ
¨Όλες αυτές οι προβλέψεις θα πρέπει να έχουν και την αντιστοίχηση και με το κοινωνικό υποκείμενο που θα κινήσει τις διαδικασίες εφαρμογής, μέσα από την θεσμοθέτηση της οριζόντιας συνεργασίας των περιβαλλοντικών οργανώσεων με την τοπική αυτοδιοίκηση.
Εδώ θα πρέπει να προσθέσουμε ότι ο όρος της Κοινωνικής Οικονομίας θα πρέπει να τεθεί στο επίπεδο της Τ.Α όπου χρειάζεται για να αξιοποιηθεί δημιουργικά το κοινωνικό κεφάλαιο το οποίο προκύπτει μέσα από την συνεργασία των κοινωνικών δικτύων.
Το Κοινωνικό Κεφάλαιο μπορεί να ορισθεί ως συσσώρευση συλλογικής γνώσης οργανωτικής κουλτούρας, αλληλεγγύης, κοινής εμπιστοσύνης και δημιουργικής θεσμικής λειτουργίας και αναπτύσσει κοινωνικές δεξιότητες.
Τα δίκτυα με κοινωνική αποστολή έχουν τις ακόλουθες ιδιότητες:
- Μειώνουν το κόστος συναλλαγών.
- Λειτουργούν ως ταμιευτήρες κοινωνικού κεφαλαίου.
- Λειτουργούν ως προπομπός της κοινωνικής και πράσινης επιχειρηματικότητας.
- Τα οριζόντια δίκτυα λειτουργούν υπέρ της κοινωνικοποίησης της γνώσης και της τεχνογνωσίας.
- Συμβάλλουν στον εκδημοκρατισμό της πληροφορίας και της ενέργειας.
- Κατευθύνουν τις επενδύσεις προς την περιφέρεια και τους κοινωνικά αναγκαίους σκοπούς.
- Συγκροτούν Κοινωνικό Κεφάλαιο σε τοπικό και εθνικό επίπεδο.
Έχουμε, στην Ελλάδα μυριάδες συλλογικές οργανώσεις αλλά πολύ μικρό ποσοστό κοινωνικής επιχειρηματικότητας που αναλαμβάνουν συλλογικούς φορείς και κοινωφελείς επιχειρήσεις της Τ.Α. σε σύγκριση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Αυτό το θεσμικό έλλειμμα που είναι ζήτημα επιπέδου οργάνωσης μια κοινωνίας πρέπει να το αντιμετωπίσουμε όπως το δημοσιονομικό της χώρας.
Γιατί η ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας είναι το συγκριτικό πλεονέκτημα για μια χώρα για να αντιμετωπίσει την κρίση αλλά και την περιβαλλοντική υποβάθμιση.
Η κοινωνική οικονομία, στην οποία βασικός συντελεστής είναι τα κοινωνικά δίκτυα και η οριζόντια συνεργασία, πρέπει να θεωρείται προαπαιτούμενο για την πράσινη ανάπτυξη και την αυτοπροστασία.
Προαπαιτούμενο, γιατί το υποκείμενο που κινεί τις διαδικασίες στην πράσινη επιχειρηματικότητα δεν είναι μόνο οι επιχειρηματίες αλλά οι ίδιοι οι πολίτες και τα νοικοκυριά, και οι κοινωφελείς οργανισμοί, που δεν έχουν ως κίνητρο τους το κέρδος αλλά το δημόσιο και κοινοτικό συμφέρον.
Για παράδειγμα η εξοικονόμηση της ενέργειας που είναι κεφαλαιώδους σημασίας για την αντιρρύπανση και η ανακύκλωση απαιτούν την ενεργοποίηση του πολίτη και των περιβαλλοντικών οργανώσεων πριν από κάθε άλλη ενέργεια για να γίνει προτεραιότητα.
Το ίδιο ισχύει όταν θέλουμε να ενισχύσουμε πολικές για το αστικό πράσινο, π.χ. πράσινες στέγες, κοινόχρηστους χώρους, κτλ.
Τα δάση για παράδειγμα μέσω της ανάπτυξης της κοινωνικής οικονομίας μπορούν να τα φροντίζουν οι ίδιες οργανώσεις της κοινωνίας πολιτών σε συνεργασία με τους εθελοντές πολίτες.
Αναγκαία προϋπόθεση όμως είναι η ανάπτυξη αυτής της οριζόντιας συνεργασίας και της διαχειριστικής επάρκειας των περιβαλλοντικών οργανώσεων, γιατί δεν μπορούμε να λειτουργούμε αποτελεσματικά ως κατακερματισμένη κοινωνία.
Η Τοπική Αυτοδιοίκηση και οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών μπορούν να συμπράξουν μέσα από τον κοινό στόχο κοινωνικής αλληλέγγυας οικονομίας. Και αυτό μπορεί να γίνει μόνον με την αυτοργάνωση πολιτών και προώθηση διαδικασιών της «συμμετοχικής δημοκρατίας»που είναι και η θεμελιώδης προϋπόθεση για την ανάπτυξη της κοινωνικής και πράσινης οικονομίας.
Σημείωση
Το «Ινστιτούτο Μελετών Κοινωνικής Οικονομίας» διεξάγει ερεύνα σε όλα τα επιχειρησιακά προγράμματα και τους κοινοτικούς πόρους που αφορούν τον τρίτο τομέα της οικονομίας τα αποτελέσματα της οποίας θα κοινοποιήσει σε ένα περίπου ένα μήνα.
Βασίλης Τακτικός
Συντονιστής του Δικτύου «Σύμπραξη ΜΚΟ»
3ης Σεπτεμβρίου 69 Αθήνα
Τηλ.: 210 8226562
http://www.solon.org.gr/index.php/2008-07-15-19-59-01/85-2008-07-15-14-56-59/1794-koinoniki-oikonomia.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου